Puoi trovare questa recensione anche sul mio blog, La siepe di more

Sto tergiversando da due mesi nel tentativo di mettere insieme i miei pensieri dopo la lettura de L’idiota: siccome dopo tutto questo tempo non ho affatto le idee più chiare, ecco a voi una bella recensione caotica della mia esperienza di lettura.

Il mio primo problema con L’idiota è che è un po’ come il suo protagonista, l’idiota del titolo che però si rivela essere molto intelligente: è una contraddizione insanabile tra il capolavoro della letteratura e la ciofeca immonda. Ci sono indubbiamente delle belle pagine ne L’idiota e di certo non si può dire che Dostoevskij non sapesse scrivere, ma si tratta di un romanzo faticosissimo da leggere. Non per la mole, ma perché è disorganizzato al punto che le vicende tra i vari personaggi non fluiscono con armonia verso la conclusione, ma ci si ammassano senza alcuna grazia.

La cosa mi fa un po’ incazzare perché è evidente che Dostoevskij aveva tutte le capacità per scrivere un romanzo migliore di questo caos narrativo. La mia sensazione è che Dostoevskij avesse così a cuore i temi portanti de L’idiota da finire per sacrificare la storia alla presentazione delle sue idee.

E qui veniamo alla nota più dolente di questo romanzo: le idee del suo autore. Ero pronta a scrivervi di leggere altro di suo perché nessunə si merita di soffrire su un libto non pienamente riuscito e pieno di idee reazionarie, ma non lo farò perché il buon Dostoevskij ha creato – suo malgrado – un romanzo dalla possibile interpretazione femminista molto interessante.

Abbiamo, infatti, una donna con un passato di abusi subiti in giovane età finita in una relazione tossica con due uomini, uno che è affetto dalla sindrome del salvatore e uno che vuole possederla. L’idiota passa ottocento pagine a sviscerare il dramma di questi due uomini e a dare spazio all’opinione di chiunque possa avere un’opinione in merito e muoia dalla voglia di farcela conoscere, eppure per me questo rimarrà il romanzo di Nastas’ja Filippovna, che non può trovare pace con nessuno dei suoi due pretendenti. Non perché l’uno è una persona immorale e l’altro un Cristo senza poteri divini, ma perché l’unica salvezza possibile per lei sarebbe nel raggiungimento di una consapevolezza e in una rete di aiuto femminista che in quel tempo e in quel luogo – e, aggiungerei, in quella penna – non poteva avere.

La tragedia vera di questo romanzo è vedere due uomini farsi le coccole da bravi amiconi dopo essere stati assolutamente incapaci di raggiungere il dolore di Nastas’ja Filippovna: una scena che, con i dovuti accorgimenti, non sfigurerebbe nel più terrificante degli horror.

Quindi sì, Dostoevskij, ho proprio letto il tuo romanzo pensando tutto il tempo alla questione femminile, in barba al tuo palese disprezzo per l’argomento. Rivoltati pure nella tomba: ho portato i pop corn. ( )

La novela se sitúa en la Rusia de mediados del siglo XIX y narra el regreso del joven príncipe Mishkin a su San Petersburgo natal, tras pasar parte de su vida en Suiza recuperándose de su dolencia. Es el propio Mishkin quien se presenta a sí mismo como enfermo de idiotez en proceso de curación, y como tal es recibido por sus conciudadanos, que consideran síntomas de la mente enferma del príncipe su inocencia y honestidad, valores insólitos en el frívolo ambiente de la sociedad pudiente.

Publicado por volta de 1868-1869, «O Idiota» é, porventura, o mais perfeito dos cinco grandes romances de Dostoiévski - na composição, no estilo, no aprofundamento dos personagens. Foi também, de todos os romances do autor, o mais incompreendido na sua época. Dostoiévski pretende, segundo as suas próprias palavras, «criar a imagem do homem positivamente bom», uma encarnação da beleza, da bondade e da humildade, figura de herói entre Dom Quixote e Cristo, mostrando o que pode acontecer a um homem assim, em contato com a realidade.

Fyodor Dostoyevsky at his best! One of the best classics I've read in a really long time. ( )

مدتی پیش بعد از فارغ شدن از مشکلات تصمیم گرفتم یک رمان بخونم و «جنایات و مکافات» رو انتخاب کردم اما یکی از دوستام داشت ابله رو می‌خوند و با تهدید و ترعیب من رو واداشت که ابله رو بخونم!

داستان درباره شخصی ساده‌دل و پاک‌نهاد به نام شاهزاده میشکین است که پس از معالجه امراض روانی و صرع از سوئیس به روسیه میاد و در قدم اول عاشق دختری بدنام به اسم ناستازی می‌شه. شاهزاده معصومی که میاد و کثافت‌های جامعه‌ش رو می‌بینه و هیچوقت نمی‌تونه خودش رو با اون وفق بده و در آخر از خودکشی صحبت می‌کنه و دستِ آخر به همون دیوونگی پناه می‌بره. نقطه‌قوت رمان به جرأت شخصیت‌پردازی اونه! شاهزاده‌ی ابله گاهی اونقدر آگاه و به هوش می‌شد که در موعد مقرر، ابله بودن اون کاملاً من رو آزار می‌داد و چقدر باورپذیر ابله بودن و آگاه بودن اون کنار هم جمع شده بود و تیشه‌ای به داستان نمی‌زد. شخصیت شاهزاده در درجه‌ی اول خیلی عجیب بود. شخصیتی که در عین قهرمان کلاسیک بودن گاهی به ضدقهرمان هم نزدیک می‌شد. شخصیتی که هر وقت در جمع قرار می‌گرفت تب می‌کرد و مریضی به سراغش می‌اومد و تحمل آدم‌ها رو نداشت. شخصیت جذاب دیگه ناستازی بود. ناستازی شخصیتی با بلاتکلیفی‌های روانی مخصوص به خودش... شخصیتی که بد نیست و بدنامه! شخصیتی که در عین حال که دوستش داری ازش متنفر هم هستی. شخصیت جذاب دیگه‌ای که برای من وجود داشت پاولیچف بود با اینکه هیچگاه به صورت مستقیم در داستان حضور نداشت و تنها در خاطرات بهش اشاره می‌شد. شخصیتی که تو ذهن شاهزاده قدرتمند و پاک بود و هربار با قسمتی از زندگیش روبه‌رو می‌شد که اون رو به تردید می‌نداخت و یا زوایای پنهان زندگیش رو به اون نشون می‌داد.
من با رمان‌های زیادی ارتباط برقرار کردم اما تنها دو رمان بود که تونستم همزادپنداری خیلی نزدیکی با شخصیت داشته باشم اولین رمان «زوربای یونانی» بود که من خیلی شخصیت خودم رو نزدیک به اربابِ زوربا می‌دونستم و این‌بار شاهزاده خیلی من رو تحت‌تأثیر قرار داد.
تعلیق‌ها نیز به نسبت مناسب و قدرتمند بود. شخصیت آگلائه و عشقی که بین شاهزاده و او وجود داره خودش کمک به تعلیق می‌کنه. اما گاهی نوع روایت فضا از رئالیسم فاصله می‌گرفت و به رمانتیک نزدیک‌تر می‌شد. فضاسازی هم کمتر در خدمت داستان بود و بیشتر بستری برای رخ دادن داستان در اون بود. تنها جایی که خیلی خوب توصیف شده بود و در خدمت داستان بود آپارتمان روگوژین بود. با این اوصاف بسیار بسیار بسیار از خوندن این رمان لذت بردم و باهاش حال کردم. ( )