(kader studie boek Handelingen sept t/m nov 2011)

Darrell Bock (Baker Exegetical Commentary on the NT)

Introduction:
In Hellenistische geschriften wordt het genre 'acts' gebruikt voor het vertellen van de daden van een enkele grote bekendheid als bijv. Alexander de Grote of Augustus, soms is het de vertelling van de daden van een groep mensen, koningen uit een bepaalde periode.
wsl is de titel: 'handelingen van de apostelen' meegegeven om te laten zien dat de karakters door God gebruikt, gezien moeten worden als gestuurd door God. Het boek gaat ook niet over personen, maar het is een beweging die God van plek naar plek stuurt, startend in Jeruzalem uitlopend op Rome.
Hellenistische geschiedenis voldeden aan twee kenmerken, begrip van politiek en kracht om zich uit te drukken.
Hoewel de titel doet vermoeden dat de centrale karakters de apostelen zijn, draait het boek om Gods handelen. 'Acts narrates God's work in establishing the church htrough Jesus' activity.' Bovendien komen van de twaalf alleen Petrus en Johannes in beeld.
Is de Heilige geest dan niet de Hoofdrolspeler, maar het werk van Gods Geest staat onder Gods soevereiniteit en Jezus stuurt het werk van Gods Geest, Hand 2,32-36.

Overview over Handelingen:
-langste boek NT
-1003 verzen (1151 Lucas / 1071 Mattheus)
-tweede deel van Lucas tweeluik
-net als in Lucas: hoe de God van Israel verlossing geeft, ook aan de heidenen - die vraag wordt beantwoord in 2-11 / hoe kan de ontstane beweging beweren de belofte van God te zijn, terwijl het Joodse volk nauwelijks reageert? / Jezus' rol en functie is dat Hij als Opgestane heer actief blijft / tenslotte hebben hoofdrolspelers de rol van voorbeeldfiguren.
-het boek draait om God. Hij stelt in staat, stuurt bij en dirigeert, dat zie je vooral in de geschiedenis van Paulus, die tot geloof komt door Jezus' eigen interventie en beschermd wordt tijdens zijn reis naar Rome.
Jezus stuurt de Geest, die op zijn beurt in staat stelt als 'Geest van omhoog.
-1,8: groot deel van Handelingen is verteld vanuit het perspectief van plaatsen, het evangelie zal zich verspreiden Jeruz, Judea, Samaria en einde vd wereld.
-hfdst'en 1-5: hoofdpersoon Petrus, theologische boodschap wordt verwoord in toespraken
-verspreiding vh evangelie ten gevolg van verdrukking, 7-8
-9: God bereidt een andere man voor
-10-11,18: petrus mag evangelie naar heidenen in Ceasarea brengen
-11,19-30, gemeente in Antiochie
-12: druk op Jeruzalem wordt groot, Jakobus gedood, petrus gevangen
-13-14: Antiochie, gemeente lanceert dienst van Paulus en Barnabbas
-15: alle hoofdrolspelers naar Jeruzam voor overleg
-16,1-18,23: missionaire reizen van Paulus
--18,23-21,36: 3e reis richt zich op Efeze, terugkeer naar Jeruzalem waar Paulus een gelofte aflegt
-22-28: Paulus' bediening heeft grote impact ondanks forse tegenwerking

Handelingen wil onderwijzen en overtuigen, ook door het gebruik van krachtige voorbeelden - dat gebeurt door een selectieve keuze van gebeurtenissen of een samenvattende terugblik van iets dat eerder gebeurde.
Op die manier wil Handelingen informeren en instrueren over de uitkomst en effecten van Jezus' komst op aarde. Lucas heeft dat zo gedaan dat 'ie het verband zag tussen de geschiedenis van de vroege gemeente en wat de Here Jezus gedaan had.

Doel van Handelingen
Doel is Theophilus te verzekeren over wat hij al geleerd had, Hand 1,1-5.
Wat God heeft gedaan en doet vanuit de hemel door Jezus, door Gods Geest, is de kern van dat onderwijs.
Verder is heel belangrijk dat steeds getoond wordt dat de nieuwe beweging geworteld is in het OT. In die tijd was iets wat nieuw was niet noodzakelijk beter, maar iets wat goed was gebleken, dat was goed. Dat wil Lucas laten zien. Lucas wil de nieuwe beweging legitimeren.

Datum
Aangezien er geen expliciete verwijzing naar de val van Jeruzalem (70) te vinden is, is datering wsl vlak voor 70 nChr.

Belangrijke data:
-14-37 keizer Tiberius
-36 Pilatus' regering eindigt
-41-54 keizer Claudius
-44 dood Herodus Agrippa
-49 Claudius' edict dat Joden verbannen zijn uit Rome
-54-68 keizer Nero

Theologie van Handelingen
-plan en machtig werk van God, redes in hfdst 2 / 10 / 15 - Gods werk wordt gezien als voorteld, beloofd: God handelt in ieder hfdst. Als Redder. Maar ook in ervaren van leiding, 8,26-40.
-missie, tegenwerking en toetreden van heidenen, bijna al Gods werk heeft als doel, verzoening van mensen met Hem. nadruk ligt op Heer-zijn van Jezus, oordelen van levenden en doden, hoe God redt, is iets wat Paulus meer uitwerkt in zijn brieven ? het toetreden van heidenen is volgens Gods belofte
-Jezus, de Heer over alles en voor iedereen, hij bereidt zijn volgelingen op hun werk voor, is de Messias, Levengever
-de Heilige Geest, de aanwezigheid van de HG was een teken dat het koninkrijk van de Here Jezus aangebroken was
-de afgezonderde identiteit van de nieuwe gemeenschap, met name de Joodse identiteit speelt een belangrijke rol in het toetreden van de heidenen
-triomf van het evangelie, het evangelie knalt de wereld in van Jeruzalem naar Rome, de gemeenschap ontleent z'n kracht deels aan z'n trouw en vastbeslotenheid om volgens Gods eer te leven. Evangelisatie en heilig leven, gaan samen!!!
de geografische verspreiding van het evangelie vanuit Jeruzalem (1-7), via Samaria (8-11) en dan vanuit Jeruzalem en Israel naar Rome (12-28). Het boek toont de beweging van Gods Woord de wereld in, Jes 49,6. Rome is het doel omdat Rome gezien werd als centrum vd wereld. Petrus brengt (10-11) het evangelie naar de heidenen en Paulus brengt het buiten Israel (13-28).

indeling Handelingen:
-1,1-11: Jezus gaat naar de Vader en geeft mission-statement
-1,12-6,7: eerste gemeente in Jeruzalem
-6,8-9,31: vervolging in Jeruzalem beweegt het evangelie naar Judea en Samaria
-9,32-12,25: het evangelie naar de heidenen, meer vervolging in Jeruzalem
-13,1-15,35: Antiochie en incorporatie van heidenen
-15,36-21,16: 2e en 3e missionaire reis, verbreiding naar Griekenland en consolidatie temidden van weerstand
-21,17-28,31: evangelie komt aan in Rome, Paulus gearresteerd

(voor zo. 25 sept. 2011) preek over 9,31 (tweede samenvattingstekst):
Eigen vraag: wat is de rol van vervolging in Handelingen?
-8,1 stapsgewijs groeit de weerstand, van een waarschuwing in 4,21, naar een geseling in 5,40, naar een moord in 7.58-70, naar vervolging in hfdst 8 en verder.
-de gemeente wordt uit elkaar geslagen, naar Judea, Samaria en verder. Werkwoord is 'diesparesan'. (Merkwaardig is dat de apostelen genoemd worden en dat ze achterblijven.)

Dit grotere gedeelte, 6,8-9,31 is zo ingedeeld:
>arrest, speech en dood van Stefanus, 6,8-8,1a
>Saul de vervolger verspreidt de gemeente, 8,1b-4
>Filippus in Samaria en ontmoeting met eunuch, 8,5-40
>bekering van Saulus, zijn prediking in Damascus en Jeruzalem, 9,1-30
>voortgangsrapportage, 9,31