I wound up disliking this book intensely, but I'm not going to give it a star rating because I'm pretty sure the fault lies with me rather than Petrowskaja, given the fairly universal raves for the book. I am, however, going to leave a review for the benefit of those who might feel as I do, who deserve to know what they're getting into.

Petrowskaja is one of those people who see meaning in absolutely everything and insist on telling you all about it in great detail. Nothing is ever just a coincidence. A random example: "In Linz, I ask for the bus to Mauthausen at the central bus station. Sure enough, it's bus number 360 to Mauthausen, a circle around the world." She goes on about how this confirms she's on the right path: "I'm moving in a circle. It would also prove that I'm still at the beginning of all journeys, but I continue calculating..." This goes on for a paragraph, and I just keep thinking "Why are you telling me all this? Who cares?" It's like someone telling you in detail about their dreams. It reminds me of those long screeds schizophrenics leave on telephone poles explaining how everything is connected to everything else.

I realize this is a personal reaction, but I doubt I'm the only potential reader who is impatient with that sort of self-absorbed rambling, so if you find yourself nodding in agreement with my reaction, trust me, you won't like the book. I did enjoy the parts about Kiev, though. She writes well when she's not writing about the inside of her head.

Ancora un libro sulla memoria e dopo tanto Modiano è inevitabile il confronto. Anche qui frammenti del passato in cerca di faticosa ricomposizione, ma lo stile è severo e asciutto - anche se talora condito da un residuo di Jewish humour - molto lontano dalla malinconica poesia di Modiano.
Infanzia sovietica, presente berlinese, passato familiare tra Vienna e Varsavia segnato dalla tragedia della Shoa. Famiglia decimata, con i componenti sopravvissuti dispersi ai quattro angoli della terra, come in tutte le famiglie ebraiche del novecento. Il pregio maggiore del libro è la capacità di mescolare tragedia e quotidianità e di mostrare efficacemente il carico emotivo che grava sui ‘figli della Shoa’ nonostante il molto taciuto dei loro genitori e l’apparente, ma solo apparente, lontananza dall’ebraismo. Lettura tutt’altro che banale e certamente interessante per la specifica e (almeno per me) nuova prospettiva sovietica, ma non esente in certe pagine da una certa pesantezza. Forse con un più radicale intervento di editing, la compattezza e incisività della narrazione ne avrebbero tratto vantaggio. ( )

Un racconto per frammenti, la storia di una famiglia che si ricostruisce poco per volta da ricordi che appaiono all'improvviso, racconti frammentari, ricerche in archivi, viaggi. Un libro dalla struttura complessa che a tratti ho faticato a gestire, così che a parti addirittura avvincenti alternavo momenti di disorientamento e anche, a volte, di difficile comprensione. Intravedo che c'è di più di quanto io ho colto, però a me non tutto è arrivato. Contento comunque di averlo letto. ( )

De Joodse schrijfster vertelt in dit boek over haar zoektocht naar sporen van haar familie.
Een familiegeschiedenis die zich vormt om twee wereldoorlogen en in een tijdsgewricht waarin Joden werden vervolgd en uitgemoord. Concentratiekampen en Stalinistische dictatuur hebben ertoe bijgedragen dat sporen grotendeels deel zijn verdwenen en vervaagd.

Het boek is daardoor verworden tot een verslag van het zoeken naar dingen die er niet meer zijn, maar ook van het vinden van mensen die op wonderlijke wijze alle verschrikkingen hebben overleefd.

Ondanks dat het een eerbiedwaardig relaas is, is het jammer dat het op een wat ‘hoekige’ en te literaire wijze wordt verteld. Veel boeiender had het kunnen zijn wanneer de schrijfster het gegeven dat zeven generaties van haar familie doofstomme kinderen het spreken heeft bijgebracht, nog wat meer uitgewerkt zou hebben. Daar zou toch -in perspectief van plaats en tijd- een prachtig verhaal over geschreven kunnen worden

Een vergelijking met “Verloren” van Daniel Mendelsohn dringt zich op; en ja, dan verliest dit boek op alle fronten. Het is vermoeiend om te lezen en te literair gecomponeerd.
Jammer. ( )

Katja Petrowskaja raconte par fragments dans "Vielleicht Esther" l'histoire des membres de sa famille, Juifs d'Europe centrale, en remontant jusqu'à la 4ème génération avant la sienne. C'est à cette plus ancienne génération qu'appartient "peut-être Esther", cette aïeule dont ne restent "qu'une photographie et une histoire", abattue à Kiew pendant la Deuxième Guerre mondiale par d'élégants officiers SS dont elle pensait, cultivée et germanophile, qu'ils allaient la sauver
Les destins multiples décrits dans "Vielleicht Esther", sinueux, souvent tragiques et parfois glorieux, typiques dans leur variété, font toute la puissance et l'intérêt du récit. De ce puzzle que le lecteur reconstitue patiemment, même s'il se perd parfois un peu parmi les oncles, tantes et grands-tantes, surgit toute l'histoire douloureuse de l'Europe centrale et orientale au XXème siècle. La reconstitution historique s'assortit d'une odyssée personnelle, celle de la narratrice, désormais berlinoise (retour à la première germanophilie des Juifs de l'Est...), mais en quête de ses racines, et d'une réflexion aigüe mais jamais envahissante sur la l'histoire, la littérature et la transmission du souvenir.
Une belle oeuvre, parue en Allemagne en 2014, à paraître en français au Seuil en janvier 2015. ( )