Jonge Zwitserse architect reist naar Bagdad om nieuw operagebouw te ontwerpen.

Étrange personnage lunaire... Pris dans les mensonges et les facilités, il ne rentre décidément dans aucune case. ( )

Ik vond het een mooie verhaallijn en goed uitgewerkt. Klassiek Grunberg in de zin dat in het begin zie je dat het hoofd karakter goede intenties heeft, maar alles wat hij doet gaat fout of werd misbegrepen, met een extreme eind als resultaat! ( )

De man zonder ziekte, verwijzing naar Nietzsche, de mens als het zieke dier? De hoofdpersoon als Übermensch? ( )

Toch wel teleurstellend: van een Arnon Grunberg verwacht ik meer.

Ik begrijp niet hoe Grunberg met dit boek zulke goed recensies kreeg in de pers. Je blijft lezen, dat is waar en het stemt tot denken. Maar er had meer in mogen zitten. Zodoende werd mijn drijfveer slechts: hoe leidt de schrijver mij naar een waardig slot; want te vlot dacht ik: dit boek is inhoudelijk mager. Ik heb er niet te veel van opgestoken moet ik na lezen concluderen, daarbij was einde als een kaars, het ging gewoon uit. Onbevredigend.
De roman hobbelt over een wasbord van alinea’s (van korte zinnen, veel witregels) die regelmatig eindigen in rake en soms in minder geslaagde Grunberg-aforismen (zoals in zijn dagelijkse "Voetnoot" bij de Volkskrant).

Grunberg zelf zit in ieder karakter, wat dat ook doet, wat dat karakter ook denkt of zegt, waar het ook is, overal voel en proef je Arnon Grunberg.
Het karakter van de hoofdpersoon Sam, die naive, zeg maar oerdomme, architect, is naar mijn mening irreëel, en toch zit er de persoonlijkheid van Grunberg in. Absurdistisch, het kan niet waar zijn. Ik denk dat ik hierdoor mijn oordeel heb laten bepalen, want wat heeft Grunberg willen vertellen met dat personage, Zwitser, Indieer, hoog opgeleid, naïviteit en domheid verenigd. Ik las het in meerdere recensies, maar voelen doe ik het niet.
Research om een architect voor de lezer tot leven te scheppen is niet in het minst gedaan, behoudens een interessant gesprekje met oa Koolhaas (zie dankwoord achterin). Dat geldt ook voor de beschrijvingen op reis, ter plaatse, in Bagdad en Dubai. Geen sfeer, geen impressie, weinig achtergronden... behoudens wat clichématige algemeenheden.
De betekenis van deze roman blijft zodoende te dun, temeer wanneer je in ogenschouw neemt dat Grunberg embedded is geweest in Irak en Afghanistan. Die reizen van Sam, ze komen niet verder dan wat kamers en beton, dan dialogen van karton, gecompleteerd met bovengenoemde aforismen.

Ik kan de plot niet verklappen, maar Grunberg gebruikt een gebeurtenis uit 2010 die wereldwijd de voorpagina’s en tv-journaals heeft gehaald, terwijl Sam op enkele meters afstand van die gebeurtenis verblijft en niets daarvan mee lijkt te krijgen… ter plekke niet en via de media niet: later in de roman komt echter dat waar gebeurde verhaal ons de sleutel brengen.
De intelligente en energieke Grunberg schrijft veel kort werk, alle dagen in allerlei media. Dat drukke leven leverde ons geen goede roman op, hij schiep "De man zonder ziekte", zo denk ik, tussen zijn schrijfbedrijven door.
Lezen *** inhoud ** ( )