Enrique Sánchez Abulí

Crime Fiction
Wie net zoals wij trouw de avonturen van Torpedo, de gehaaide beroepscrimineel, volgt kan zich weer in de handjes wrijven. Deel 4 van de vijf geplande integrales is er! Eerst krijgen we een dossiertekst over misdaad (Crime Fiction in het Engels) in de strip door Ger Apeldoorn (De Jaren Pep, De Jaren Eppo) voorgeschoteld, goed gestoffeerd en in klare duidelijke taal, en dan vijftien kortere verhalen.

Wat onmiddellijk opvalt, is de lichtjes andere toon van die verhalen. Humor is nooit ver weg geweest bij Torpedo, maar meestal als klein accentje. Nu is het de grote motor en is het cynisme het aanhangwagentje. Dat de humor in het beste geval politiek incorrect is, kunnen we nog vergeven, maar soms is de grap wel heel flauw. Ook zijn er twee taalkundige experimenten, het eerste een verhaal waar er enkel onomatopeeën te lezen zijn, Zonder woorden en het tweede, Una Paloma Blanca, waarin Torpedo zijn stem verliest. In het eerste werkt het, in het tweede stoort het.

Net door het iets te nadrukkelijk grappig willen te zijn, en je ziet vaak de punchline al van mijlenver aankomen, komt deze bundeling net dat tikje geforceerder over. Maar, toegegeven, je kan geen integrale uitgeven, zonder alles mee te nemen, ook de zwakkere verhalen. Nochtans zijn enkele verhalen zoals De Wedstrijd, Een Kat Heeft 9 Levens en Lolita even brutaal en gewelddadig als de beste Torpedo-verhalen, en vinden ze dat moeilijke evenwicht waarbij je het hoofdpersonage je even hard fascineert als revolteert.

Torpedo 1936 werd in het verleden al gecensureerd (het verhaal Lolita werd niet gepubliceerd in de zondagsbijlage van El Pais), maar tegenwoordig zou het als nieuwe strip nergens kunnen gepubliceerd worden. Kindhoertjes, racisme, seksisme, homohaat,... het zit er allemaal in.

Het tekenwerk is uitmuntend, zodanig dat je soms vergeet hoe goed het wel is, en elke strip- en Crime Fiction-liefhebber zou dit moeten hebben in zijn collectie. Uitgeverij HUM! mag echter wel iets zorgvuldiger nalezen, want de zetduivel slaat net iets te vaak toe om door de vingers te zien.
WIM DE TROYER --- maart 2019… (lisätietoja)

Luca Torelli è il classico gangster italiano emigrato negli States; e Rascal il tipico collaboratore di un criminale; tutto il resto è Torpedo, un’idea eccezionale di due grandi autori spagnoli che non ha riscosso il successo che avrebbe meritato. Le difficoltà delle case editrici che si sono succedute nelle pubblicazioni delle storie di Torpedo e, conseguentemente, l’impossibilità di dare continuità alle storie hanno reso Torpedo un capolavoro popolare, ma per pochi. Grande merito alla Panini di proporre in un elegante, quanto costosa, pubblicazione l’edizione integrale delle storie di Torpedo. Leggere il libro tutto di un fiato è un gran piacere e l’ordine cronologico con il quale vengono proposte le storie fa apprezzare ancora di più il lavoro di Abulì e di Bernet; si comprende l’evoluzione del personaggio, le donne sono sempre più nude, la violenza sempre più esplicita, come le incertezze linguistiche di Torelli. Un piccolo grande capolavoro del fumetto spagnolo, con evidenti rimandi alle produzioni argentine, in particolare di Trillo.

Recensione del 30 aprile 2022
Torno a rileggere l’ottima edizione integrale di Torpedo di Panini a quattro anni di distanza. Il cinismo di Luca Torelli, l’anti-eroe di Enrique Sanchez Abulì e Jordi Bernet, è un esempio perfetto di politicamente scorretto. Infatti, lui e il suo assistente, Rascal, riescono in ogni occasione a sorprendere per la brutalità degli atteggiamenti. Torpedo è un criminale nell’animo, non ha morale, ma la sua semplicità è disarmante. Come disarmante è la violenza e la forte carica di erotismo delle vignette. La scuola di Trillo, l’esplicito che prevale su ogni ipotesi di schermatura è l’ingrediente che consente a Torpedo di entrare nella storia del fumetto internazionale con un link diretto tra la grande tradizione argentina e la scuola spagnola. La bella ed imponente edizione della Panini rende merito alle bellissime storie di Luca Torelli.… (lisätietoja)

Knoerthard
"Ik heb Bernet leren kennen in de jaren 1980, toen ik nog maar net kennis had gemaakt met de ongelofelijke resultaten van de Europese stripkunst. Hier was een man die zijn tekenprestaties volledig in dienst durfde te stellen van zijn vertelkunst. Een vorm van minimalisme die volledig eigen is aan zijn stijl dat het van zichzelf een verhalend element is geworden. Ik ken niemand die zo goed tekent en met zoveel intelligentie als Jordi Bernet." Dixit Will Eisner.

Ome Willem heeft gelijk. Torpedo is een van die reeksen waarbij je haast durft te vergeten hoe goed ze getekend is, net omdat het nooit opzichtig is. Bernet laat het er ook altijd uitzien alsof het hem geen enkele moeite kost. Geen lijn te veel, geen overbodig camerastandpunt, geen gekke decoupage. Keer op keer een oerdegelijke prent die zegt wat ze moet zeggen, en niks meer. En ondertussen zit je al tien bladzijden verder.

Want de verhaallijnen, hoe kort ze soms ook zijn, zijn enorm meeslepend. In de onderbuik van New York in de jaren 1930 is Luca Torelli, ook bekend als Torpedo, een van de gemeenste schurken die je tegen het lijf kan lopen. Zijn leefwereld is er een van mooie vrouwen, snelle wagens, zware kalibers en vlijmscherpe messen. Je zou al heel snel genoeg kunnen hebben van zo'n personage, maar in die val loopt de reeks niet. Je krijgt steeds net genoeg van Torpedo's achtergrond te zien om ergens begrip voor hem te hebben. Je kan het een haai niet kwalijk nemen dat hij bijt.

Opvallend aan dit deel is de hoeveelheid seks die erin voorkomt. De reeks stond al niet bekend om zijn romantisch beeld van de paringsdans, maar hier gaat het er wel heel hard aan toe. We werden er af en toe een beetje ongemakkelijk van. En net dat is nodig. Het is niet gratuit, maar nodig om te tonen hoe een jongen tot een beest van een man opgroeit. Knoerthard, recht voor de raap en hondsbrutaal. Alsof je in de loop van een revolver kijkt.
WIM DE TROYER --- mei 2018… (lisätietoja)